Thế kỷ XXI đang chứng kiến quá trình chuyển đổi của thế giới dưới tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Đặc điểm quan trọng nhất của quá trình chuyển đổi toàn cầu là tính phức hợp ngày càng cao. Theo đó, việc chuyển đổi mô hình quản trị truyền thống sang mô hình quản trị thông minh đang được xem là nhu cầu cấp thiết của mọi nhà quản trị, cả tầm doanh nghiệp và quốc gia để phù hợp với tình hình phát triển mới. Xuất phát từ thực tiễn này, Hội thảo Quốc gia “Quản trị thông minh trong môi trường phức hợp toàn cầu: Lý luận và thực tiễn” do Viện Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN tổ chức ngày 21/1/2021 đã làm rõ những cơ sở lý luận và thực tiễn của quản trị thông minh nhằm giúp các doanh nghiệp và tổ chức có thể làm chủ sự phức hợp bằng cách chuyển đổi mô hình quản trị truyền thống sang mô hình quản trị hiện đại, dựa trên các công cụ thông minh.

Có thể nói rằng, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tác động ngày càng mạnh mẽ đến mọi hoạt động của doanh nghiệp. Môi trường mà các doanh nghiệp hoạt động trong thế kỷ XXI dưới tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 là một môi trường “phức hợp”. Khác với môi trường “phức tạp”, nơi mà các doanh nghiệp vẫn có thể nắm được quy luật vận hành từ đó đưa ra cách ứng phó phù hợp; môi trường phức hợp không tuân theo bất cứ quy luật nào và sẽ tạo ra các tác động không thể dự báo trước. Vì thế, thay vì sử dụng các mô hình quản trị truyền thống, các doanh nghiệp cần chuyển đổi sang một mô hình quản trị mới. Mô hình quản trị mới sẽ tạo điều kiện phát triển bứt phá cho các doanh nghiệp Việt Nam, vốn có xuất phát điểm chậm hơn so với các doanh nghiệp ở các nền kinh tế phát triển. Đặc biệt trong bối cảnh sự lây lan nhanh và khó lường của đại dịch COVID-19 dẫn đến những bất ổn về kinh tế, bên cạnh nhiều doanh nghiệp đóng cửa sau đại dịch, có những doanh nghiệp đã có bước đi táo bạo trong việc áp dụng công nghệ và quản trị thông minh, điều này giúp doanh nghiệp không chỉ trụ vững sau khủng hoảng mà còn mở ra các chiến lược phát triển mới ứng phó trước các cuộc khủng hoảng và cạnh tranh trong tương lai.

Theo PGS.TS. Hoàng Văn Hải, quản trị thông minh được coi là xu hướng tất yếu trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Với tố chất thông minh và khả năng thích ứng nhanh nhạy với hoàn cảnh, người Việt Nam có một lợi thế sẵn có. Để phát huy lợi thế này, không những đòi hỏi sự chủ động của các doanh nghiệp mà còn cần sự tham gia của các Bộ, ngành thông qua các chính sách khuyến khích doanh nghiệp sử dụng các công cụ thông minh và chuyển đổi nhanh chóng từ quản trị truyền thống sang quản trị hiện đại. Ông đưa ra khuyến nghị: “Môi trường phức hợp là một môi trường không đoán định được. Chính vì thế cần sự linh hoạt và thích ứng, nhưng để làm được điều đó cần phải thông minh. Vì vậy, quản trị thông minh sẽ là xu hướng tất yếu trên thế giới và Việt Nam. Việc cần thích ứng nhanh chóng với những sự thay đổi của nền kinh tế là điều rất cần thiết. Việt Nam là quốc gia có nguồn nhân lực trẻ, năng động, sáng tạo và được Chính phủ quan tâm, theo dõi sát sao, đồng thời có những hoạch định chính sách kịp thời đảm bảo cho sự phát triển cân bằng của nền kinh tế nước nhà. Đây là những yếu tố quan trọng giúp cho việc chuyển dịch từ quản trị truyền thống sang quản trị thông minh có một số lợi thế. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần chuẩn bị cho mình sự chủ động nhằm chuyển mình cũng như đẩy nhanh tiến độ, cập nhật trước xu thế đó.”

Diễn giả Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Đèo Cả chia sẻ về hệ tư tưởng, các công cụ điều hành, mô hình quản trị, chiến lược phát triển, văn hóa doanh nghiệp mà trọng tâm là việc ứng dụng phép toán “Cộng”, “Nhân”, “Chia”, “Trừ” cũng như các vấn đề tạo ra sự khác biệt ở Tập đoàn Đèo Cả như “Hội đồng quản trị đồng điều hành”, “giá trị cốt lõi”, “nguyên tắc quản lý sở thú”….

Theo nhận định của các chuyên gia, với xu hướng công nghệ mới đang tăng trưởng nhanh và dự đoán sẽ trở thành hình thức giao dịch phổ biến trong thời gian tới, cùng với bước phát triển vượt bậc của thanh toán điện tử, hệ thống ngân hàng Việt Nam đang tích cực ứng dụng công nghệ trong hoạt động quản trị của mình. Mặt khác, thanh toán điện tử tại Việt Nam cũng có những bước phát triển vượt bậc khi thanh toán qua các kênh internet và điện thoại di động đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng cả về số lượng giao dịch và giá trị giao dịch. Bàn về đổi mới công nghệ quản trị trong ngân hàng thương mại, TS. Lưu Thị Minh Ngọc - Viện Quản trị Kinh doanh đã tập trung chỉ rõ công nghệ lõi tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam như công nghệ ERP - Quản trị tài chính; công nghệ VOR - sử dụng tối đa tài nguyên; công nghệ DFA - chống xâm phạm và tấn công… Theo TS. Lưu Thị Minh Ngọc, chính sự phổ biến của thanh toán điện tử đòi hỏi lĩnh vực tài chính ngân hàng phải thay đổi để thích nghi.

Đồng thời, ông Nguyễn Hồng Quân - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) cũng trình bày về những đổi mới công nghệ quản trị tại ngân hàng thương mại TPBank với công nghệ hủy diệt. Đây là công nghệ tích tụ đầy đủ và toàn bộ được hết các yếu tố cấu thành, khi công nghệ mới xuất hiện tối ưu hơn sẽ kết thúc chương cũ để chuyển sang chương mới. Nhận định về trình độ áp dụng công nghệ của hệ thống ngân hàng tại Việt Nam, ông Quân cho biết, nếu chia quá trình trưởng thành số hóa là 5 phần thì các ngân hàng Việt đang ở bước thứ 3, tức là các mục tiêu kinh doanh - công nghệ thông tin được điều chỉnh ở cấp độ toàn hàng xung quanh việc tạo ra các sản phẩm và trải nghiệm số hóa nhưng chưa tập trung vào tiềm năng của các sáng kiến số hóa. Với TPBank, ông Quân cho biết hiện đang thực hiện các phương thức quản lý kinh doanh - công nghệ thông tin tích hợp, mang lại trải nghiệm sản phẩm, dịch vụ được số hóa trên cơ sở liên tục. Trong thời gian tới, ông nhận định các ngân hàng cần coi trọng các giải pháp cung cấp an ninh mạng toàn diện và tự động hóa các quy trình nhằm đạt được các mục tiêu về tuân thủ và quản trị rủi ro, đồng thời sẽ đổi mới trong tất cả các khía cạnh của dịch vụ ngân hàng bao gồm tài chính, bảo hiểm, đầu tư… Cùng với đó, nhu cầu đối với các công cụ số hóa dữ liệu của ngân hàng như công cụ phân tích dữ liệu, giải pháp Big data, công nghệ trí tuệ nhân tạo… sẽ ngày càng lớn. Ngoài ra, ông cũng đưa ra lời khuyên: “Bởi số hóa là tổng hòa của một vấn đề phức tạp và là công việc phức tạp nên cần có sự tư vấn, nhà đồng hành hợp pháp để đánh giá được sự phát triển và xác định lộ trình”.

Tại đó, ông Nguyễn Xuân Hoàng - Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Misa đã lý giải các vấn đề xung quanh xu hướng hội tụ dữ liệu ứng dụng trong mô hình tài chính doanh nghiệp. Từ đó, ông dẫn dắt sang các câu hỏi lớn: “Tài chính linh hoạt cần năng lực gì?”; “Tại sao doanh nghiệp phải hội tụ dữ liệu”; “Thế nào là hệ thống quản trị hội tụ dữ liệu?” và “Hội tụ dữ liệu có phải xu hướng tương lai”…

Ngoài những vấn đề trên, các chuyên gia khác đã chỉ ra những vấn đề liên quan đến quản trị thông minh trong môi trường phức hợp toàn cầu. Tiếng nói của các diễn giả tại hội thảo đã làm rõ hơn nội dung về quản trị thông minh trong thực tiễn của doanh nghiệp tổ chức Việt, các doanh nghiệp và tổ chức, phải tự thay đổi thế nào để đạt được quản trị ngày càng thông minh hơn. Bên cạnh đó, các đơn vị đào tạo nghiên cứu cần phải tiên phong trong việc nghiên cứu thực tiễn để đưa ra các mô hình quản trị thông minh, phù hợp với hoàn cảnh kinh tế xã hội của đất nước, từ đó giúp cho các doanh nghiệp Việt Nam rút ngắn quá trình chuyển đổi và hòa nhập cùng xu thế phát triển của kinh doanh hiện đại.

Với định hướng nghiên cứu mũi nhọn và hướng tới hoạt động nghiên cứu khoa học với hai mục tiêu chính: Thứ nhất là sản phẩm mang tính học thuật, thứ hai là tư vấn chính sách và tư vấn hoạt động của các doanh nghiệp, Trường ĐHKT đã phát triển và thực hiện 5 nhóm nghiên cứu mạnh và được ĐHQGHN công nhận. Hai trong số nhóm nghiên cứu này nằm tại Viện Quản trị Kinh doanh: Nghiên cứu về năng suất chất lượng trong các doanh nghiệp Việt Nam và nghiên cứu về quản trị tinh gọn trong các doanh nghiệp Việt Nam. Trong bối cảnh năm 2020 có nhiều sự biến động lớn trong toàn cầu, thách thức toàn bộ các lý thuyết về kinh tế cũng như lý thuyết về quản trị kinh doanh mà chúng ta đã có thì những cơ sở lý thuyết và khuyến nghị chính sách đề xuất trong hội thảo đã mang lại giá trị đáng ghi nhận.

__________

THÔNG TIN LIÊN QUAN:

>> Xem hoặc download kỷ yếu hội thảo tại đây

>> Hội thảo quốc gia: Quản trị thông minh trong môi trường phức hợp toàn cầu