Ngày 03/10/2025 vừa qua, Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội (UEB) phối hợp cùng Hiệp hội Tương lai Châu Á (AFA) tổ chức Diễn đàn Việt Nam – Nhật Bản 2025 với chủ đề "Quan hệ Đối tác Việt Nam - Nhật Bản: Hợp tác và Phát triển trong bối cảnh biến động toàn cầu".

Sự kiện được tổ chức kết hợp trực tiếp và trực tuyến, quy tụ các nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu các trường đại học, doanh nghiệp hai nước cùng học giả quốc tế. Diễn đàn đánh dấu thời điểm quan trọng trong việc triển khai "Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới". 

Diễn đàn Việt Nam - Nhật Bản 2025 vinh dự có sự tham gia của Ông Nakashima Yusuke – Bí thư thứ hai, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam; Ông Phạm Quang Hiệu, Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền Việt Nam tại Nhật Bản; Ông Tạ Đức Minh, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Nhật Bản (tham dự trực tuyến), PGS. TS. Nguyễn Anh Thu – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế, PGS.TS. Vũ Thanh Hương, Phó Trưởng khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế. 

Ngoài ra, diễn đàn còn có sự tham dự của đại diện nhiều tổ chức, hiệp hội, viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp trong và ngoài nước. 

Phát biểu tại diễn đàn, ông Phạm Quang Hiệu, Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền Việt Nam tại Nhật Bản đánh giá cao ý nghĩa của việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện năm 2023. Ông cũng nhấn mạnh cam kết của Nhật Bản trong việc thúc đẩy hợp tác chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ, đáp ứng mục tiêu Việt Nam trở thành nước phát triển vào năm 2045, đồng thời bày tỏ mong muốn diễn đàn trở thành sự kiện thường niên ý nghĩa.

Đại diện phía Nhật Bản, ông Nakashima Yusuke, Bí thư thứ hai, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam chia sẻ hiện nay thế giới đang phải đối mặt với bối cảnh quốc tế phức tạp, biến đổi khí hậu nghiêm trọng ở quy mô toàn cầu, cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) khiến cho những kinh nghiệm trong quá khứ không còn đủ để ứng phó, một thời đại khó dự đoán đã thực sự bắt đầu. Chính vì vậy, chủ đề của diễn đàn này là vô cùng thiết thực và đúng thời điểm. “Việc hai quốc gia đẩy mạnh hơn nữa trong việc chia sẻ tri thức, kinh nghiệm, tăng cường giao lưu học thuật sẽ có ý nghĩa to lớn trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác và củng cố mạng lưới hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới”, ông Yusuke nhấn mạnh.

Phát biểu tại diễn đàn, trong mục tiêu tăng cường mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản, PGS. TS. Nguyễn Anh Thu, Phó Hiệu trưởng Trường đại học kinh tế - ĐHQGHN đã đề cập đến những vấn đề như những điểm nghẽn lớn nhất trong hợp tác Việt Nam-Nhật Bản về thương mại, đầu tư, giáo dục và đổi mới sáng tạo hiện nay; những điều kiện cần được ưu tiên trong ngắn hạn (hướng tới 2030) và dài hạn (hướng tới 2045) và việc hai chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và các trường đại học có thể xây dựng mô hình hợp tác ba bên thực sự bền vững ra sao, nhằm tăng cường khả năng chống chịu và cùng phát triển. PGS.TS Nguyễn Anh Thu khẳng định: “Việc tăng cường Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam – Nhật Bản mang ý nghĩa hết sức quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của cả hai nước”.

Diễn đàn mang đến những góc nhìn đa chiều qua sáu tham luận chính: 

- “Quan hệ đối tác Việt Nam – Nhật Bản: Hợp tác và phát triển trong bối cảnh biến động toàn cầu” trình bày bởi Ông Tạ Đức Minh, Tham tán thương mại Việt Nam tại Nhật Bản

- “Quan hệ Việt Nam – Nhật Bản: Quá khứ, hiện tại và tương lai” trình bày bởi GS. Nishida Tatsuya, Khoa Khoa học Chính trị, Trường Khoa học Chính trị và Kinh tế, Đại học Tokai, Nhật Bản

- “Lan tỏa chuẩn mực môi trường thông qua thương mại: Bằng chứng từ các hiệp định liên quan đến Nhật Bản” trình bày bởi TS. Vũ Duy, Trường Bộ môn Thương mại quốc tế, Khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội

- “Việt Nam qua góc nhìn Nhật Bản: Câu chuyện đầu tư trong các bản cáo bạch quỹ tương hỗ” trình bày bởi GS. Shinozawa Yoshikatsu, Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Quản trị Kinh doanh, Đại học Hitotsubashi, Nhật Bản

- “Đóng góp bền bỉ của Nhật Bản cho phát triển hạ tầng tại Việt Nam” trình bày bời TS. Phan Hữu Duy Quốc, Chủ tịch HĐQT, Tổng Công ty Xây dựng số 1 (CCI)

- “Vai trò của các doanh nghiệp dịch vụ hỗ trợ trong FDI của Nhật Bản: Góc nhìn từ Netmarks Vietnam” trình bày bởi Ông Trần Thế Thành, Phó Tổng Giám đốc, Công ty TNHH Netmarks Vietnam

Ngoài ra, diễn đàn còn tổ chức phiên thảo luận chuyên đề được đông chủ trì bởi: PGS.TS. Vũ Thanh Hương, Phó Trưởng khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN và PGS.TS. Nguyễn Thúy, Đại học Thương mại Chiba, Chủ tịch kiêm Giám đốc Đại diện, Hiệp hội Tương lai Châu Á (AFA). Phiên thảo luận này có sự tham gia của các học giả đến từ Trường Đại học Thương mại Chiba, Đại học Tokai và Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN.

Kết thúc phiên thảo luận, các chuyên gia đã đưa ra nhiều định hướng nhằm khai thác tối đa tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản. Trong đó, nổi bật là việc tận dụng hiệu quả các FTA để mở rộng thị trường, xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới, cũng như tăng cường hợp tác về nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo.

Các đại biểu cũng nhấn mạnh vai trò của Chính phủ Việt Nam trong việc tiếp tục tháo gỡ rào cản kỹ thuật, hoàn thiện cơ chế chính sách và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, qua đó tạo nền tảng vững chắc để doanh nghiệp hai nước mở rộng hợp tác và thu hút thêm nhiều dòng vốn đầu tư mới trong tương lai.

Với vai trò là cầu nối học thuật và hợp tác quốc tế, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong trong thúc đẩy nghiên cứu, đối thoại và kết nối giữa cộng đồng học giả, doanh nghiệp Việt Nam – Nhật Bản.

Báo chí đưa tin về diễn đàn:

1. Đài TH Việt Nam (Vietnam Today): https://vtvgo.vn/ts/wd1lfseVJt-20251003-13475828

2. Đài TH Hà Nội: https://www.facebook.com/share/v/1CZ3fgxUjV/?mibextid=wwXIfr

3. Nhân dân: https://nhandan.vn/thuc-day-hop-tac-chien-luoc-toan-dien-viet-nam-nhat-ban-trong-boi-canh-moi-post912619.html

4. TTXVN: https://chinhsachcuocsong.vnanet.vn/dien-dan-viet-nam-nhat-ban-2025-hop-tac-va-phat-trien-trong-boi-canh-bien-dong-toan-cau/69761.html

5. Công thương:

https://congthuong.vn/dien-dan-viet-nam-nhat-ban-trien-vong-hop-tac-trong-ky-nguyen-moi-423673.html

6. VOV:

6.1. https://vov.vn/kinh-te/thuc-day-hop-tac-viet-nam-nhat-ban-trong-boi-canh-bien-dong-toan-cau-post1234956.vov

6.2. https://vov1.vov.vn/kinh-te/tin-kinh-te/quan-he-doi-tac-viet-nam-nhat-ban-hop-tac-va-phat-trien-trong-boi-canh-bien-dong-toan-cau-116981.vov

7. VN Economy: https://vneconomy.vn/nhat-ban-cam-ket-dong-hanh-cung-viet-nam-thong-qua-hop-tac-dau-tu-chuyen-giao-cong-nghe.htm

Một số hình ảnh tại Diễn đàn: