BÀI BÁO QUỐC TẾ

Các hàm ý chính sách cải thiện tình trạng đất đai manh mún, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp

16:10 22/04/2022

Việc tìm hiểu tình trạng đất đai manh mún ảnh hưởng như thế nào tới an ninh lương thực có ý nghĩa quan trọng đối với việc thiết kế các chính sách liên quan, tuy nhiên ở Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về vấn đề này. Bài báo của tác giả Trần Quang Tuyến và Vũ Văn Hưởng với tiêu đề “The impact of land fragmentation on food security in the North Central Coast, Vietnam” đăng trên tạp chí Asia & the Pacific Policy Studies, Volume 8, Issue 2 (2021) được coi là nghiên cứu tiên phong nhằm đánh giá thực trạng đất đai manh mún ảnh hưởng đến an ninh lương thực, từ đó đề xuất các hàm ý chính sách nhằm giúp các hộ nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, từ đó tự đáp ứng tốt hơn nhu cầu lương thực và thực phẩm. 

Thông qua bộ dữ liệu khảo sát 2.500 hộ gia đình tại 6 tỉnh Bắc Trung Bộ gồm: Thanh Hóa, Nghệ Anh, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, sử dụng các mô hình kinh tế lượng vi mô, nhóm nghiên cứu đã đánh giá tác động của tình trạng đất đai manh mún. Trong nghiên cứu này, mức độ an ninh lương thực của các hộ gia đình được đo bằng hai chỉ số: đo lường sự thiếu hụt thực phẩm trong 12 tháng trước đó; đo lường sự thiếu hụt thực phẩm giàu protein trong khẩu phần ăn của các hộ gia đình trong 7 ngày gần nhất.

Nhóm nghiên cứu cũng cho rằng dân tộc Kinh có năng lực thích ứng tốt hơn giúp họ vượt qua được khó khăn trong việc tự đáp ứng nhu cầu lương thực. Hơn nữa, người dân tộc thiểu số sinh sống ở địa bàn nghèo và vùng sâu sẽ rất khó có khả năng chuyển đổi sinh kế sang các hoạt động phi nông nghiệp. Do vậy, nhóm các hộ dân tộc thiểu số bị tác động tiêu cực nhiều hơn từ nguồn lực tự nhiên là đất nông nghiệp bị manh mún.

Nhóm tác giả cũng cho biết tác động chính của đất đai manh mún tới an ninh lương thực ở khía cạnh chất lượng đất. Có mối tương quan lớn giữa mức độ manh mún đất đai và chất lượng đất. Đất đai manh mún sẽ làm giảm chất lượng đất, từ đó làm giảm hiệu quả sản xuất nông nghiệp và dẫn tới nguy cơ thiếu đói cao hơn.

Bên cạnh đó, nghiên cứu cho thấy các hộ gia đình có các thành viên được học hành tốt hơn và làm công việc tự do phi nông nghiệp (chủ yếu là người Kinh/Hoa) cũng sẽ đảm bảo an ninh lương thực tốt hơn.

Từ các phát hiện nghiên cứu trên, nhóm tác giả đề xuất các hàm ý chính sách như giảm thiểu mức độ manh mún đất đai nhằm giúp các hộ nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, từ đó tự đáp ứng tốt hơn nhu cầu lương thực và thực phẩm. Đặc biệt, các chính sách trợ giúp lương thực nên ưu tiên trực tiếp cho các hộ thiểu số ở các vùng nghèo này. Cùng với đó, gia tăng tiếp cận giáo dục và cơ hội phi nông nghiệp cũng là chiến lược lâu dài và căn bản để nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhóm dân tộc thiểu số.

>> Thông tin bài báo: Tuyen Quang Tran, Huong Van Vu (2021), “The impact of land fragmentation on food security in the North Central Coast, Vietnam,” Asia & the Pacific Policy Studies, Volume 8, Issue 2, 327-345.

>> Nhóm tác giả

  • TS. Trần Quang Tuyến: Khoa Quốc tế - ĐHQGHN
  • TS. Vũ Văn Hưởng: Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN

Trong đó, tác giả thuộc Trường ĐHKT - ĐHQGHN

TS. Vũ Văn Hưởng nhận bằng Tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế tại Đại học Tổng hợp Waikato - New Zealand năm 2014. Hiện ông là Chủ nhiệm Bộ môn Thống kê và Phương pháp nghiên cứu kinh tế, Khoa Kinh tế Phát triển, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội; thành viên hội đồng khoa học ngành Kinh tế của Quỹ phát triển khoa học và công nghệ Quốc Gia (NAFOSTED). Các hướng nghiên cứu chính:  phân tích năng suất và hiệu quả doanh nghiệp; Sinh kế, đất đai và phúc lợi hộ gia đình. Đến nay ông đã công bố nhiều bài báo khoa học trên các tạp chí quốc tế thuộc danh mục ISI/Scopus và trong nước, đồng thời là đồng tác giả của Giáo trình Kinh tế lượng (NXB Tài chính, 2009). 

Xác định và đánh giá các nguyên nhân khiếu nại chính dẫn đến chậm trễ trong xây dựng

Xác định và đánh giá các nguyên nhân khiếu nại chính dẫn đến chậm trễ trong xây dựng

Nguyên nhân khiếu nại có thể dẫn đến sự chậm trễ nghiêm trọng trong xây dựng. Hiện chưa có nghiên cứu nào được thực hiện để xác định nguyên nhân khiếu ...

Chi tiết
Sự phụ thuộc theo không gian - thời gian của tham nhũng: Nghiên cứu tại Việt Nam

Sự phụ thuộc theo không gian - thời gian của tham nhũng: Nghiên cứu tại Việt Nam

Để xem xét sự phụ thuộc theo không gian - thời gian của tham nhũng và điều tra các yếu tố bên ngoài không gian đối với mức độ tham nhũng ở các khu vực ...

Chi tiết
Báo cáo của doanh nghiệp liên quan đến biến đổi khí hậu và chi phí vốn của doanh nghiệp

Báo cáo của doanh nghiệp liên quan đến biến đổi khí hậu và chi phí vốn của doanh nghiệp

Biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất của thế giới do nó gây thiệt hại đáng kể cho hệ sinh thái và các mối đe dọa tiềm tàng đối với sức ...

Chi tiết
Kiểm chứng hiệu ứng lan tỏa giữa biến động giá dầu, lợi nhuận thị trường chứng khoán và tâm lý nhà đầu tư: Bằng chứng thực nghiệm từ Mỹ và Việt Nam

Kiểm chứng hiệu ứng lan tỏa giữa biến động giá dầu, lợi nhuận thị trường chứng khoán và tâm lý nhà đầu tư: Bằng chứng thực nghiệm từ Mỹ và Việt Nam

Tâm lý từ lâu đã được biết đến là một yếu tố quan trọng trong tài chính hành vi, có thể ảnh hưởng đến hoạt động của thị trường chứng khoán. Sử dụng dữ ...

Chi tiết
So sánh sự tăng trưởng, cấu trúc và sự đa dạng sinh học giữa các phương thức trồng rừng hỗn giao và trồng rừng thuần loài ở Philippines

So sánh sự tăng trưởng, cấu trúc và sự đa dạng sinh học giữa các phương thức trồng rừng hỗn giao và trồng rừng thuần loài ở Philippines

Trong thế kỷ qua, rừng nhiệt đới đã bị suy giảm nhanh chóng, với 350 triệu ha rừng bị chặt phá và 500 triệu ha rừng bị suy thoái. Philippines là một quốc ...

Chi tiết
Phân tích thực nghiệm về nhóm trọng tài viên và hiệu suất giải quyết tranh chấp

Phân tích thực nghiệm về nhóm trọng tài viên và hiệu suất giải quyết tranh chấp

Trọng tài đầu tư quốc tế là một thủ tục pháp lý phổ biến để giải quyết các tranh chấp giữa nước sở tại và nhà đầu tư nước ngoài. Thủ tục này thường được ...

Chi tiết
Chia sẻ kiến thức trực tuyến tại các công ty viễn thông Việt Nam: Tích hợp các mô hình tâm lý xã hội

Chia sẻ kiến thức trực tuyến tại các công ty viễn thông Việt Nam: Tích hợp các mô hình tâm lý xã hội

Kiến thức được coi là nguồn lợi thế cạnh tranh bền vững chính của tổ chức. Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, các tổ chức thường tìm ra nhiều ...

Chi tiết
Quan hệ giữa sự hợp tác với khách hàng trong quản trị chuỗi cung ứng và kết quả hoạt động của doanh nghiệp sản xuất chế tạo

Quan hệ giữa sự hợp tác với khách hàng trong quản trị chuỗi cung ứng và kết quả hoạt động của doanh nghiệp sản xuất chế tạo

Trong lĩnh vực nghiên cứu quản trị chuỗi cung ứng, các chủ đề nghiên cứu trong và ngoài nước có xu hướng thiên về mối quan hệ hợp tác của doanh ...

Chi tiết
Danh mục bài báo quốc tế thuộc danh mục WOS-SCOPUS năm 2023

Danh mục bài báo quốc tế thuộc danh mục WOS-SCOPUS năm 2023

Các bài báo quốc tế của Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN.

Chi tiết