Tây Phi là một trong những thị trường tiềm năng cho xuất khẩu gạo của Việt Nam, song rào cản địa lý luôn là yếu tố thách thức trong việc mở rộng thị phần. Bài báo “Geographical barriers in agricultural exports: A case study of Vietnam’s rice exports to West Africa” công bố trên tạp chí Bulgarian Journal of Agricultural Science Vol. 31 No. 1 (2025) do nhóm tác giả Hoàng Việt Hà - giảng viên UEB và cộng sự thực hiện đã sử dụng mô hình trọng lực với phương pháp ước lượng PPML để phân tích dữ liệu giai đoạn 2001–2021. Kết quả cho thấy khoảng cách địa lý tác động tiêu cực đến kim ngạch xuất khẩu gạo, tuy nhiên, ảnh hưởng này có thể được giảm nhẹ thông qua việc cải thiện các yếu tố kinh tế. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh vai trò tích cực của việc Việt Nam gia nhập WTO trong thúc đẩy xuất khẩu sang khu vực này, đồng thời khuyến nghị thiết lập các hiệp định thương mại tự do và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhằm khai thác hiệu quả thị trường Tây Phi.

Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, và các quốc gia Tây Phi được xem là thị trường đầy tiềm năng cho mặt hàng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, rào cản địa lý từ lâu đã được coi là một yếu tố quan trọng cản trở hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam sang khu vực này. 

Áp dụng mô hình trọng lực với phương pháp ước lượng PPML, nghiên cứu của nhóm tác giả phân tích tác động của khoảng cách địa lý đến xuất khẩu gạo của Việt Nam sang các quốc gia Tây Phi trong giai đoạn 2001–2021. Kết quả ước lượng cho thấy khoảng cách địa lý có ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu gạo, song mức độ tác động này có thể được giảm thiểu đáng kể nếu các yếu tố kinh tế được củng cố. 

Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã góp phần thúc đẩy xuất khẩu gạo sang thị trường Tây Phi, ngụ ý rằng doanh nghiệp xuất khẩu gạo và nhà hoạch định chính sách cần tập trung vào việc cải thiện các yếu tố kinh tế để mở rộng thị trường tại khu vực này. Bên cạnh đó, Việt Nam nên xem xét việc thiết lập các hiệp định thương mại tự do với các quốc gia Tây Phi. 

Toàn văn bài báo công bố trên Bulg. J. Agric. Sci., 31(1), 19–27.

>>> THÔNG TIN BÀI BÁO

Phi, T. V., Do, H. D., Hoang, H. V. & Dong, V- Ch. (2025). Geographical barriers in agricultural exports: A case study of Vietnam’s rice exports to West Africa. Bulg. J. Agric. Sci., 31(1), 19–27. https://www.agrojournal.org/31/01-03.pdf

>>> THÔNG TIN TÁC GIẢ TRƯỜNG ĐHKT

ThS. Hoàng Việt Hà hiện giảng dạy tại Bộ môn Kinh tế thế giới và quan hệ kinh tế quốc tế thuộc Khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, Trường ĐHKT - ĐHQGHN. Hướng nghiên cứu chính bao gồm kinh tế quốc tế, chuỗi giá trị toàn cầu.