Các mô hình và yếu tố dự báo tham nhũng theo không gian và thời gian là gì? Các nghiên cứu hiện tại đã tiếp cận câu hỏi này thông qua thống kê mô tả hoặc phân tích tự tương quan không gian-thời gian. Hơn nữa, chúng chủ yếu dựa vào các bộ dự báo tùy ý. Tuy nhiên, nghiên cứu của Đậng Trung Chính và các tác giả với tiêu đề “Spatiotemporal dynamics of corruption propagation: A local-level perspective” đăng trên tạp chí Political Geography Vol. 111 đã triển khai phân tích điểm nóng mới nổi và hồi quy có trọng số theo địa lý và thời gian (GTWR) để xem xét tính không đồng nhất của tham nhũng trên khắp Việt Nam. 

Nghiên cứu của nhóm tác giả sử dụng dữ liệu thanh toán không chính thức trong giai đoạn 2006–2020 để qua đó phát triển lý thuyết phức tạp sinh thái (ecological complexity theory). Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng phân tích điểm nóng mới nổi cho thấy tham nhũng đang giảm ở mọi vùng của Việt Nam. Bên cạnh đó, mô hình GTWR giải thích thêm về tính không đồng nhất theo không gian-thời gian của tham nhũng: (a) chỉ có hai yếu tố dự báo (tức là di cư ròng và tính chủ động) có mối liên hệ tích cực hoặc tiêu cực nhất quán với tham nhũng; và (b) phương sai của tác động tham nhũng của hầu hết các yếu tố dự báo là cao. Hơn nữa, trong khi lao động có tác động tham nhũng mạnh nhất ở miền Bắc Việt Nam, thì tính chủ động của các nhà lãnh đạo tỉnh lại được ưu tiên ở miền Trung và miền Nam Việt Nam. Do đó, những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đưa lý thuyết phức tạp sinh thái vào nghiên cứu về tham nhũng.

Nghiên cứu này đã xem xét các mô hình và yếu tố dự báo tham nhũng ở Việt Nam trong giai đoạn 2006–2020. Dựa trên lý thuyết phức hợp sinh thái, nghiên cứu đã sử dụng (a) phân tích điểm nóng mới nổi để xác định các mô hình tham nhũng không gian-thời gian có ý nghĩa thống kê; và (b) GTWR để xác định ý nghĩa và tác động của chín yếu tố dự báo đối với tính không đồng nhất của tham nhũng ở cấp địa phương. Khi làm như vậy, nghiên cứu này đã thúc đẩy nghiên cứu tham nhũng hiện có, dựa trên (a) thống kê mô tả hoặc phân tích tự tương quan không gian-thời gian cấp vĩ mô; và (b) các tập hợp yếu tố dự báo thường hẹp và không đủ đa danh mục. Hơn nữa, kết quả có những đóng góp quan trọng vào kiến ​​thức về tham nhũng lý thuyết và thực nghiệm. Đầu tiên, chúng hỗ trợ các nguyên lý của lý thuyết phức hợp sinh thái, cụ thể là (a) mối liên hệ của tham nhũng với các yếu tố dự báo đa dạng trên nhiều phạm vi/lớp; (b) tính dai dẳng và lan truyền theo thời gian/không gian; và (c) bản chất đáng ngạc nhiên và biến đổi. Thứ hai, chúng đưa ra sắc thái lớn hơn cho kết quả thực nghiệm hiện có bằng cách tiết lộ sự bất ổn hoặc tính không đồng nhất cao về không gian và thời gian của một số tác động của động lực tham nhũng đã tồn tại từ lâu. Sau đó, các nhà nghiên cứu có thể dựa vào những hiểu biết này để tiếp tục thúc đẩy sự hiểu biết của chúng ta về động lực tham nhũng.

THÔNG TIN BÀI BÁO

Trung Chinh Dang, Nikita Makarchev, Van Huong Vu, Duy Anh Le, Xin Tao (2024). Spatiotemporal dynamics of corruption propagation: A local-level perspective. Political Geography, Volume 111, May 2024, 103068.

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0962629824000179#kwrds0010 

THÔNG TIN TÁC GIẢ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

NCS. ThS. Đặng Trung Chính hiện giảng dạy tại Bộ môn Kinh tế học thuộc Khoa Kinh tế Phát triển, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Hướng nghiên cứu chính của thầy bao gồm Kinh tế vĩ mô (tăng trưởng/phát triển kinh tế, phân bổ nguồn lực/phân cấp tài khóa, quản trị công), Kinh tế phát triển (ô nhiễm môi trường, ESG).