Trong bối cảnh doanh nghiệp toàn cầu đang chuyển mình theo hướng phát triển xanh, trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) không chỉ là công cụ công nghệ mà còn trở thành yếu tố chiến lược trong quản trị. Việc hiểu rõ cách AI hỗ trợ doanh nghiệp giảm phát thải và tối ưu chi phí ngày càng được xem là năng lực cần thiết của nhà quản trị hiện đại.

Trong học phần Strategic Management (Quản lý Chiến lược) tại lớp BSA2005-E 4 diễn ra vào sáng ngày 29/10 vừa qua tại phòng 602 nhà E5, sinh viên đã tham dự buổi học chuyên đề với chủ đề “AI and Carbon Strategies: Competing through Differentiation and Cost Leadership in a Sustainable World” (AI và Chiến lược Carbon: Cạnh tranh thông qua phân biệt hóa và lãnh đạo chi phí trong một thế giới bền vững.), do ông Alaeddine Boubaker, nghiên cứu sinh tại European School of Data Science and Technology (Thụy Sĩ) trực tiếp chia sẻ.

Mở đầu, diễn giả chia sẻ về các nguồn phát thải carbon đến từ cả tự nhiên và con người. Ông cho biết phần lớn lượng phát thải hiện nay bắt nguồn từ các hoạt động sản xuất, năng lượng và giao thông, chiếm hơn 75% tổng lượng phát thải toàn cầu theo thống kê của World Resources Institute (2025). Từ thực tế đó, ông nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp hiện đại không thể chỉ chú trọng lợi nhuận, mà cần xem phát triển bền vững là một phần quan trọng trong chiến lược cạnh tranh.

Tiếp đó, ông Boubaker giới thiệu mô hình lợi thế cạnh tranh của Michael Porter, qua đó giải thích cách AI giúp doanh nghiệp vừa tiết kiệm chi phí (cost leadership), vừa tạo ra sự khác biệt (differentiation). Ông đưa ra nhiều ví dụ cụ thể như: ứng dụng AI trong dự báo nhu cầu thị trường, tối ưu hóa tuyến vận chuyển, lựa chọn nhà cung cấp có lượng phát thải thấp, hay nâng cao hiệu suất năng lượng trong nhà máy. Theo ông, những chiến lược này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn góp phần giảm đáng kể lượng khí thải CO₂, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Ông cũng giới thiệu mô hình EcoScopeAI – công cụ đo lường và phân tích phát thải theo chuẩn ISO 14064/14067, tích hợp AI và Big Data để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc báo cáo, giám sát và ra quyết định chiến lược dựa trên dữ liệu. 

Phần trao đổi với sinh viên diễn ra sôi nổi với nhiều câu hỏi thực tế xoay quanh khả năng áp dụng AI trong doanh nghiệp Việt Nam, chi phí đầu tư công nghệ và tính minh bạch của dữ liệu ESG. Trong đó, bạn Pin Cheng Chang – sinh viên trao đổi đến từ Đài Loan – đặt vấn đề rằng liệu AI có thực sự giúp doanh nghiệp vừa giảm chi phí vừa đảm bảo báo cáo ESG minh bạch hay không. Bên cạnh đó, bạn Bùi Khánh Linh còn hỏi diễn giả bằng tiếng Đức, về việc liệu doanh nghiệp khi áp dụng AI quá sớm có gặp rủi ro “đầu tư lớn nhưng chưa thấy hiệu quả ngay” hay không. Diễn giả cho rằng dù chi phí và đầu tư ban đầu có thể cao, nhưng nếu dữ liệu được thu thập đúng cách và có hệ thống, AI hoàn toàn có thể mang lại lợi ích dài hạn, giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành và giảm phát thải theo hướng bền vững.

Kết thúc buổi học, ông Boubaker nhấn mạnh rằng AI chỉ thực sự hiệu quả khi đi cùng dữ liệu chất lượng và được sử dụng một cách có đạo đức. Doanh nghiệp nào biết biến dữ liệu thành tri thức và hành động bền vững, doanh nghiệp đó sẽ là người dẫn đầu trong kỷ nguyên số.

Buổi học cùng diễn giả Alaeddine Boubaker không chỉ mang đến cho sinh viên góc nhìn thực tiễn về chiến lược AI và phát triển bền vững, mà còn thể hiện rõ định hướng quốc tế hóa trong chiến lược đào tạo của Trường Đại học Kinh tế, ĐHQGHN. Việc mời các chuyên gia quốc tế trực tiếp giảng dạy và trao đổi đã tạo nên môi trường học tập chuẩn mực quốc tế, nơi sinh viên được tiếp cận tri thức toàn cầu, rèn luyện năng lực tư duy phản biện và kỹ năng giao tiếp đa văn hóa. Đây chính là minh chứng sinh động cho cam kết của Nhà trường trong việc xây dựng những “lớp học quốc tế thực sự” – nơi tri thức, ngôn ngữ và văn hóa cùng hòa quyện để hình thành thế hệ nhà quản trị toàn cầu của tương lai.