Chiều ngày 12/05/2025, sinh viên học phần Thương mại quốc tế thuộc Khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế đã có cơ hội tham dự một buổi học đặc biệt cùng diễn giả khách mời – Thầy Nguyễn Cảnh Cường, nguyên tham tán thương mại của Vn tại EU, Anh và làm một chuyên gia dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực chính sách thương mại và hội nhập kinh tế toàn cầu.

Với chủ đề "Sự tiến hóa của toàn cầu hóa ảnh hưởng đến chính sách thương mại như thế nào", bài giảng đã trình bày năm giai đoạn của toàn cầu hóa, nhấn mạnh tác động của từng giai đoạn đối với chính sách thương mại. Từ thương mại tự do và chủ nghĩa bảo hộ trong thế kỷ 19 đến tự do hóa thể chế sau Thế chiến II (GATT), tiếp theo là giai đoạn siêu toàn cầu hóa (WTO, các FTA), thương mại ngày nay đã chuyển hướng sang công cụ địa chính trị và gần đây là các chuỗi cung ứng thích ứng với biến đổi khí hậu. Bài thuyết trình cũng nêu bật các thách thức toàn cầu chính – từ chủ nghĩa bảo hộ, suy thoái môi trường, bất bình đẳng kỹ thuật số đến các vấn đề lao động. Đối với Việt Nam, các khuyến nghị chính sách bao gồm: tăng cường công nghiệp trong nước, tận dụng FTA, thúc đẩy thương mại xanh và số hóa, cải cách thể chế, và phát triển bền vững. Các chiến lược thương mại hiện nay cần cân bằng giữa mở cửa, khả năng phục hồi và mục tiêu môi trường trong bối cảnh thế giới ngày càng phụ thuộc lẫn nhau và căng thẳng địa chính trị gia tăng.

Trước xu thế bảo hộ gia tăng và căng thẳng địa chính trị leo thang, theo TS. Nguyễn Cảnh Cường, dù lợi ích quốc gia vẫn là yếu tố then chốt, việc từ bỏ hợp tác toàn cầu sẽ là một bước lùi. Thay vào đó, các quốc gia nên áp dụng cách tiếp cận linh hoạt hai chiều: vừa đàm phán giảm thuế quan với các đối tác lớn như Hoa Kỳ, vừa thúc đẩy nhu cầu nội địa và đa dạng hóa quan hệ thương mại, đặc biệt với Trung Quốc. Đối với vị thế của Việt Nam, TS. Nguyễn Cảnh Cường nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giảm phụ thuộc vào các nền kinh tế lớn như Trung Quốc và Hoa Kỳ, đồng thời đa dạng hóa quan hệ chiến lược. Ông cũng lưu ý đến sự quan tâm ngày càng tăng của Việt Nam trong việc làm mới quan hệ kinh tế với Nga, đặc biệt sau chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Nga vào ngày 9/5 vừa qua. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi định hướng thương mại của Việt Nam trong bối cảnh cục diện toàn cầu đang dịch chuyển.

Vượt ra ngoài giá trị học thuật, bài giảng còn truyền cảm hứng cho sinh viên suy nghĩ phản biện về tương lai thương mại của Việt Nam và vai trò của Việt Nam trong dòng chảy thương mại toàn cầu hiện nay. Sự kết nối tương tác, thời sự giữa lý thuyết lớp học và các sự kiện thế giới khiến bài giảng không chỉ mang tính thông tin mà còn thực sự đáng nhớ.